Czas na prezentację subiektywnie najciekawszych darmowych saturatorów. Głodny/a wiedzy z miksu i masteringu? Sprawdź nasz kurs Miks i Mastering w wersji stacjonarnej oraz online!

Softube Saturation Knob (Win/Mac)

Ten bardzo prosty w obsłudze plugin to już klasyka. Na pokładzie mamy jedno pokrętło (Saturation), którego przekręcanie zgodnie ze wskazówkami zegara zwiększa ilość saturacji dodawanej do materiału dźwiękowego. Poniżej znajdziemy 3-pozycyjny przełącznik, który pozwala nam wybrać charakter nasycenia: neutralne lub skierowane na niskie/wysokie częstotliwości. Saturation Knob jest narzędziem wyjątkowo uniwersalnym. Sprawdźcie sami!

Ulubione zastosowanie: Najbardziej lubię używać Saturation Knoba na syntetycznych basach. Plugin działa też świetnie z wszelkiej maści bębnami. Wyślijcie perkusję na szynę równoległą, przesterujcie je bardziej niż nakazywałby zdrowy rozsądek i domiksujcie do sygnału oryginalnego. Pycha!

Klanhelm IVGI (Win/Mac)

IVGI to darmowy brat procesora Klanghelm SDRR. Zapożycza z niego algorytm saturacji o nazwie DESK, co wskazuje na emulacje zniekształceń pojawiających się w starych konsoletach mikserskich. Brzmienie IVGI jest cieplejsze i łagodniejsze niż Saturation Knoba. Musimy dość mocno nasycić dźwięk (gałka Drive), żeby usłyszeć ewidentny przester. W łagodnych ustawieniach czai się jednak moc tej wtyczki – ciepło, miłe dla ucha nasycenie i wrażenie bliskości.

Ubocznym produktem saturacji jest kompresja. W IVGI możemy niejako przywrócić dynamikę sygnału nawet przy mocniejszym wysterowaniu sygnału. Odpowiada za to paramter Asym Mix (im bardziej w prawo, tym więcej dynamiki zachowanej) Response natomiast pozwala nam ustalić, jak saturacja działa w całym spektrum – czy dotyczy bardziej dołu, środka, czy może góry.

Ulubione zastosowanie: Lubię brzmienie IVGI szczególnie na wokalu oraz na tracku master. W pierwszym przypadku otrzymujemy coś na kształt retro klimatu w stylu Motown, który nigdy nie wychodzi z mody. W drugim zastosowaniu minimalnie odkręćcie Drive, Response i Asym Mix wedle uznania i cieszcie się nasyconym i lepiej sklejonym miksem.

Voxengo Tube Amp (Win/Mac)

Czas na saturację lampową! Tube Amp symuluje brzmienie lampowego preampu mikrofonowego. Obsługa jest bardzo prosta. Mode 1 – łagodna saturacja lub Mode 2 – silny przester kojarzony z brzmieniem gitarowego overdrive’u. Gałka Drive działa analogicznie do procesorów omawianych wcześniej. Bias – bez wchodzenia w szczegóły – reguluje optymalną pracę lampy. Możemy potraktować go jako parametr typu lo-fi. Im bardziej w prawo, tym „brzydszy” dźwięk. Na pokładzie znajduje się również filtr low-pass (LP Freq) oraz kontroler sygnału wyjściowego (Out Gain).

W 90% korzystam z trybu Mode 1, który jest wręcz przezroczysty brzmieniowo, ale działa jak doskonały kompresor łagodzący wszelkie niekontrolowane szczyty. Doskonale sprawdza się więc na materiale akustyczno-elektrycznym (gitary, bas, wokal, akustyczne bębny)

Ulubione zastosowanie: żywy bas! Jeśli tylko pojawiają się w nim duże skoki dynamiki, sięgnijcie po Tube Amp. Obowiązkowo Mode 1, Drive odkręcony mniej więcej na godz. 12-14, Bias i LP Freq według uznania, Out Gain dostosujcie do poziomu sygnału wejściowego i viola! Skontrolowany dynamicznie i leciutko przesterowany rasowy bas na zawołanie.

HY-MBDrive (Win)

Jeśli nie mam pod ręką saturatora wielopasmowego, to dużo tracimy. Dla użytkowników Ableton Live nasz trener Mateusz Telega stworzył wtyczkę Multiband Overdrive w języku Max4Live (ściągnij). HY-MBDrive jest chyba jednym wartym uwagi darmowym narzędziem tego typu w postaci pluginu vst.

Jak to działa? Po lewej stronie ustalamy trzy niezależne przedziały spektrum, w których możemy dokonywać saturacji. Dla każdego z pasm (Low, Mid i High) wybieramy algorytm saturacji (Drive, Half, Full, Clip, Lo Fi), a knobami Drive ustalamy siłę zniekształceń. Po obrobieniu materiału ustalamy głośność pasma po saturacji (fader Vol). Mamy też ciekawe parametry dodatkowe: Wid – szerokość danego pasma oraz Pan – panorama pasma.

O saturacji wielopasmowej można napisać cały elaborat, wspomnę więc tylko o rzeczy najważniejszej – MBDrive i inne multiband saturatory to doskonała alternatywa dla korektorów. Te ostanie bowiem niczego do dźwięku nie dodają (przynajmniej w teorii), a saturatory dodają nam całą gamę soczystych harmonicznych.

Ulubione zastosowanie: Nie ma jednego, ale gdy zaczniecie używać tego typu narzędzi, szybko znajdziecie dziesiątki swoich ulubionych zastosowań.

GVST GClip (Win)

Szybka powtórka: przester/saturacja/distortion zazwyczaj mniej lub bardziej agresywnie zaokrąglają nam szczyty sygnału. Wiekowy już GClip jest tzw. clipperem. Procesory tego typu niczego nie zaokrąglają, ale bezlitośnie dekapitują sygnał pozbawiając go szczytów. To, co dzieje się z sygnałem możemy zobaczyć na zaimplementowanej w pluginie wizualizacji.

Wyjaśnienia wymaga jedynie parametr Softness. Przy jego położeniu w pozycji 0% mamy do czynienie za agresywnym hard clippingiem; im bardziej przekręcamy Softness w prawo, tym łagodniejszy clipping otrzymujemy (opisywany jako soft clipping – czyli peakom przywrócone zostaje minimalne zaokrąglenie. Clippery to idealne narzędzia do bębnów. Przy innego rodzaju dźwiękach należy być dość ostrożnym, gdyż łatwo przesadzić.

Ulubione zastosowanie: Gdy macie gęsty miks i bębny wydają się być nieco cofnięte, a nie bardzo możecie już szarżować z ich głośnością, użyjcie na werblu i stopie clipperów. Efekt? Głośność szczytowa zostaje w miejscu, ale głośność odczuwalna rośnie. Dodatkowo pojawiają się nowe harmoniczne, który pomogą im przebić się w środkowym paśmie.

Głodny/a wiedzy z miksu i masteringu? Sprawdź nasz kurs Miks i Mastering w wersji stacjonarnej oraz online!

Najlepsze darmowe saturatory

Softube Saturation Knob (Win/Mac)

Klanhelm IVGI (Win/Mac)

Voxengo Tube Amp (Win/Mac)

HY-MBDrive (Win)

GVST GClip (Win)