fbpx
Słuchawki do produkcji muzycznej
lut 12

Słuchawki do produkcji muzycznej

I. Słuchawki studyjne - co kupić?

Twórcy muzyczni przywiązują ogromną wagę do brzmienia utworów. Zwracamy uwagę na detale i niuanse w dźwięku, poznajemy nowe metody i narzędzia jego obróbki. Potrzebujemy do tego odpowiedniego sprzętu odsłuchowego. Równanie jest tu proste – mało precyzyjne narzędzia nie pozwolą nam uzyskać zadowalających efektów.

Wybór słuchawek do produkcji muzyki wydaje się pozornie łatwy. Niestety, firmy produkujące sprzęt muzyczny zastawiają wiele pułapek na klientów nieuzbrojonych w odpowiednią wiedzę. Z tego artykułu dowiesz się jak wybrać słuchawki profesjonalne nie tylko z nazwy.

II. Słuchawki studyjne

Pracując nad muzyką w sposób twórczy, potrzebujemy słuchawek o specjalnych właściwościach. Słuchawki konsumenckie (hi-fi) są konstruowane z myślą o przyjemności z odsłuchu. Oznacza to, że zazwyczaj pewne częstotliwości są lekko wzmacniane, inne zaś tłumione. Pozwala to uzyskać miły dla ucha, efektowny charakter brzmienia. Potrzeby producenta muzycznego są jednak zupełnie inne!

Konstrukcja słuchawek studyjnych kładzie nacisk na precyzję i wierność brzmienia. Pozwalają nam dokładnie usłyszeć wprowadzane przez nas zmiany w dźwięku. Jedną z najważniejszych cech takich słuchawek jest tzw. liniowość pasma przenoszenia. Oznacza to, że wszystkie częstotliwości są odtwarzane (przynajmniej w teorii) z taką samą mocą. Dzięki temu możemy obiektywnie ocenić brzmienie swojego utworu i wykorzystać tę wiedzę w procesie miksu.

III. Słuchawki DJ-skie

Wiele osób wychodzi z założenia, że słuchawki DJ-skie doskonale nadają się do tworzenia muzyki. Niestety (dla ich posiadaczy) nie jest to prawdą. Potrzeby producenta muzycznego różnią się znacznie od potrzeb DJ-a.

Tworzenie muzyki wymaga od odsłuchu dużej precyzji i wiarygodności. Słuchawki DJ-skie zwykle rezygnują z tych właściwości na rzecz użyteczności w kontekście miksowania nagrań w głośnym klubie. Oznacza to zazwyczaj sztuczne wzmocnienie niskich oraz wysokich częstotliwości, dzięki czemu lepiej słychać partie rytmiczne łączonych utworów. Z tego względu nie wykorzystamy ich skutecznie w warunkach studyjnych.

IV. Wybór słuchawek - utwór referencyjny

Na rynku znajdziemy wiele modeli słuchawek spełniających wymagania producenta muzycznego. Oferują je takie firmy jak m.in. Beyerdynamic, Sennheiser, AKG, Shure, Audio-Technica czy PreSonus. Najlepszą metodą na wybór słuchawek dla siebie jest wykorzystanie utworu referencyjnego. Chodzi tu o utwór, którego słuchamy od dawna, na różnych systemach odsłuchowych, w którym znamy każdą zagrywkę i każdy szczegół.

Doskonałym przykładem utworu referencyjnego jest „Consuelo’s Love Theme” Chucka Mangione. W tym nagraniu zawarto mnóstwo detali. Precyzyjne słuchawki pokażą nam nie tylko muzykę, ale i oddechy muzyków, upadającą kartkę papieru, akcję palców na strunach gitar i szum taśmy magnetycznej.

Przy praktycznym testowaniu różnych modeli słuchawek skupiamy się przede wszystkim na detalach. Jeśli czujemy, że słuchawki wyraźnie wzmacniają jakiś fragment pasma, rozmywają transienty lub koloryzują dźwięk w jakikolwiek inny sposób, lepiej odłóżmy je na półkę.

Warto też wspomnieć o pewnej pułapce, czyhającej na osoby o małym doświadczeniu w produkcji muzycznej. Jeśli pierwszy raz słuchamy muzyki z słuchawek studyjnych, możemy ulec wrażeniu, że brzmią sucho, mało efektownie i nieciekawie. To normalne zjawisko, ze względu na fakt, że nie upiększają dźwięku w sposób sztuczny. Już po przesłuchaniu kilku płyt zaczynamy doceniać tę cechę!

V. Słuchawki zamknięte, otwarte i półotwarte.

Jednym z najważniejszych parametrów, na które zwracamy uwagę wybierając słuchawki jest ich konstrukcja. Omówmy trzy podstawowe typy:

 

Słuchawki otwarte – naturalne w brzmieniu, lekkie i wygodne.

Ich obudowa posiada wentyle, którymi ciśnienie akustyczne wydostaje się na zewnątrz. Dzięki temu możemy spędzić w nich dużo czasu, nie odczuwając zmęczenia. Doskonale nadają się do długich posiedzeń nad aranżacjami czy edycją audio. Pamiętajmy jednak, że ciśnienie akustyczne to po prostu…dźwięk. Takie słuchawki nie izolują więc słuchacza od otoczenia. Choć są świetne do obróbki dźwięku, nie nadają się do nagrań wykorzystujących czułe mikrofony. Dlaczego? To proste – dźwięk wydostający się z słuchawek na zewnątrz będzie wychwytywany przez mikrofon, rujnując nagranie.

 

Słuchawki zamknięte – skonstruowane tak, by zapewnić jak najlepszą izolację akustyczną słuchacza od otoczenia.

Świetnie sprawdzą się dla osób, które pracują w hałaśliwym otoczeniu. Jednocześnie dźwięk nie wydostaje się na zewnątrz słuchawek, co powoduje, że są popularnym wyborem w studiach nagraniowych. Minusy? Ze względu na szczelność i wagę, szybko odczuwamy w nich zmęczenie uszu. Przed zakupem słuchawek zamkniętych warto zwrócić uwagę, czy nie podbijają one zbytnio niskich częstotliwości. To dość częsta wada takich konstrukcji.

Słuchawki półotwarte – kompromis pomiędzy zamkniętymi a otwartymi.

Tłumienie dźwięku z zewnątrz jest tu nieco wyższe niż w przypadku słuchawek otwartych. Jeśli czułość mikrofonu nie jest zbyt potężna, możemy też przy ich pomocy dokonywać nagrań. Są dość uniwersalne, jednak nie wszystkie modele występują w tym wariancie.

VI. Ergonomia słuchawek

Istotną różnicą między modelami słuchawek jest ich ergonomia. Niektóre  profesjonalne modele potrafią być naprawdę ciężkie. Przed zakupem warto zwrócić uwagę na wygodę użytkowania. Jeżeli czujemy uwieranie, słuchawki spadają z naszej głowy lub zbyt mocną ją uciskają, lepiej poszukajmy innego modelu. Ważnym elementem są też same poduszki. Te wykonane z tworzyw sztucznych mogą powodować pocenie, co potrafi mocno utrudnić pracę. Osoby noszące okulary powinny zwrócić szczególną uwagę na przyleganie poduszek do głowy. Zauszniki okularów przy niektórych modelach słuchawek powodują bardzo nieprzyjemne uwieranie. Wygoda jest kwestią osobistą, dlatego warto przetestować słuchawki przed zakupem!

 

VII. Impedancja

Decydując się na zakup słuchawek możemy czasem wybierać pomiędzy wariantami o różnej impedancji. Temat ten jest mocno techniczny, dla uproszczenia omówimy go w praktycznym ujęciu. Z tej perspektywy można założyć, że wysoka impedancja słuchawek przekłada się na wysoką jakość dźwięku.

Czy warto więc brać słuchawki o maksymalnie dużej impedancji? To zależy! Wysoka impedancja wymaga dużego natężenia sygnału, a więc podpięcie słuchawek o impedancji np. 200 Ohm do laptopa czy telefonu da nam w efekcie bardzo cichy dźwięk. Do poprawnego działania będą potrzebować dodatkowego wzmocnienia, np. wzmacniacza słuchawkowego lub interfejsu audio. Jeśli potrzebujemy uniwersalnych słuchawek – wybierzmy model o impedancji nie przekraczającej 80 Ohm. Jeśli przeznaczenie jest czysto studyjne – możemy wybrać model o wyższej impedancji.

 

VIII. Bezpieczeństwo słuchu

W artykule o słuchawkach nie sposób nie wspomnieć o bezpieczeństwie słuchu. To zmysł, od którego działania często uzależniony jest sukces producenta muzycznego. Słuchu należy więc strzec za wszelką cenę!

W tym kontekście bardzo istotny jest dobór właściwej konstrukcji. Słuchawki dokanałowe i douszne są zabójcze dla ludzkiego słuchu. Ich małe membrany znajdują się bardzo blisko błony bębenkowej ucha. Z powodu niskiej izolacyjności, dla uzyskania względnie dobrego komfortu słuchania musimy podkręcić głośność do wysokich wartości. Słuchanie muzyki przy pomocy takiego sprzętu w długim okresie czasu jest bardzo szkodliwe!

Znacznie bezpieczniejszym rozwiązaniem są słuchawki nagłowne. Ważne jest, aby poziom dźwięku w słuchawkach był jak najniższy. Sprzyjają temu zamknięte konstrukcje, które tłumią hałas z zewnątrz. To zapewnia możliwość komfortowego odsłuchu na znacznie niższym poziomie głośności. Z perspektywy naszego artykułu problem ten ma na szczęście niewielką wagę – wszystkie profesjonalne słuchawki studyjne są typu nagłownego. Wiemy jednak, że słuchacie muzyki nie tylko w studio 🙂

IX. Słowo na koniec

Wybór słuchawek to trudne zadanie. Nie możemy sugerować się czystymi parametrami technicznymi, z przymrużeniem oka musimy też traktować zapewnienia sprzedawcy czy też sam opis produktu. Przede wszystkim dobierajmy słuchawki odpowiednie do zastosowania. Wiemy już, że inne wykorzystamy miksując, a inne – nagrywając. Dokonując wyboru warto też kierować się renomą marki oraz…ceną. Półka cenowa to nie idealny, ale jednak prosty i skuteczny wyznacznik jakości konstrukcji słuchawek. Najniższy próg, w którym możemy szukać sensownych słuchawek studyjnych, zaczyna się od ok. 500 zł. Trudno znaleźć modele o odpowiednich właściwościach poniżej tej kwoty. 

Pamiętajmy też, że walory słuchawek pod kątem producenckim możemy ocenić ze 100% pewnością dopiero po wykonaniu na nich kilku miksów. Z tego powodu warto przed zakupem zasięgnąć opinii osób doświadczonych w tym zakresie, pożyczyć upatrzony model od znajomej osoby lub dogadać się ze sklepem na kilkudniowy test. Nagrodą będzie świadomy wybór słuchawek, które posłużą nam dzięki temu przez kolejne lata.